23.10.2008

Hematologlara mecburi hizmet uygulanmasın!
Türk Hematoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Muhit Özcan, Türkiye'de yeterli sayıda hematoloji uzmanı olmadığı belirterek acilen hematoloji uzmanı yetiştirilmesi gerektiğini söyleyerek hematologlara yan dal sonrası mecburi hizmetin kaldırılmasını istedi


Mete Generaloğlu/Antalya

Türk Hematoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Muhit Özcan hematoloji alanında yaşanan pek çok sıkıntı bulunduğunu söyledi. Türkiye’de 200 hematoloji uzmanı bulunduğunu kaydeden Özcan “Her yıl haziran ayında Avrupa hematoloji cemiyetleri başkanlarının katıldığı ulusal cemiyetler toplantısı yapılıyor. Orada herkes konuşurken İrlanda cemiyetinin başkanı çok ağır şartlarda çalıştıklarını, sayılarının çok az olduğunu söyledi. Sayıları 40 kişi, gerçekten çok az. Ancak nüfusları 5 milyon bile değil. 4 milyon 750. Bizim İrlandalılar kadar ağlayabilmemiz için 750’ ye ulaşmamız gerekiyor. Aslında bizim bunu söylememiz merkezi otoritenin doktor eksik söylemini doğruluyor. Biz hematolojide eksiklik duyulduğunu ifade ediyoruz ve bu sayının artırılması için çözümlerimiz de var” dedi.

İnanılır gibi değil
Prof. Dr. Muhit Özcan, Türkiye’de kemik iliği nakli yapılma miktarının uygar ülkelerle kıyaslandığında olması gerekenin çok altında kaldığını belirti. Yılda 4 bin ilik nakli yapılması gerektiğini ifade eden. Özcan, “Bu ülkede 2006 yılında yapılan sayı 803. Her türlü olumsuz koşullara karşın 2007 yılında yapılan sayı 955. Yani bu gerçekten inanılır gibi bir şey değil” şeklinde konuştu.

Yılda 3 bine yakın hastanın kemik iliği nakli gibi şifa sağlayabilecek bir tedavi seçeneğinden mahrum kaldığını ifade eden Özcan, 1986 yılında Ukrayna’da bir facia yaşandığını kaydederek, o dönem Çernobil bölgesinde Sovyetlere yardım için Amerikalı hematolog hekimlerin kemik iliği nakli yaptıklarını belirtti. Özcan, kemik iliği nakli için hematoloğa ihtiyaç bulunduğunu söyledi.

Kök hücre araştırmalarının merkezinde hematologlar var
Önemli bir konunun daha altını çizmek isteğini sözlerine ekleyen Prof. Dr. Muhit Özcan, “Dünyada fırsat tehdit analizi yapıldığı zaman bizim alanımızla ilgili kök hücre araştırmaları gibi çok önemli bir konu daha bulunuyor. Şu an çok başındayız ama bilim adamları kök hücreden organ yapma ütopyası peşinde. Yani tek hücreden bir kalbi üretmek, bu bir ütopya ama kök hücre araştırmalarının merkezinde de hematologlar var. Çok büyük bir yatırım yapmanıza gerek olmaksızın basit bir altyapı hazırlığı ile büyük kök hücre araştırmaları yapabilirsiniz. Kök hücre tedavisini dünyada 40 yılı aşkın, ülkemizde de 30 yıla yakın süredir yapan insanlar hematologlardır” dedi

Hematolog gerekli alt yapı olmadan anca dahiliyeci gibi çalışabilir
Hematologların Türkiye geneline dağılımının diğer doktorların dağılımı gibi büyük şehirlere odaklanmış olduğunu söyleyen Prof. Dr. Özcan, lösemi ve lenf bezi kanserinin dünyanın en zor tedavileri arasında bulunduğunu, çok iyi bir laboratuvar, çok iyi bir görüntüleme sistemi ve çok iyi bir mikrobiyoloji desteği gerektiğini vurguladı. Özcan, “Bu nedenle Rize veya Adıyaman’da bir hematologun tek başına yapacağı işler son derece sınırlı. Önce merkezlerde bu ihtiyacı çözüp sonra belli bir ulusal plan çerçevesinde önümüzdeki 20 yıla yönelik olarak hematoloji merkezlerinin öncelikle nerelerde oluşturulması gerekiyor belirlenmesi lazım. Zannediyorum Sağlık Bakanlığının bununla ilgili 15 veya 8 bölge gibi sonra da bunların alt bölgeleri gibi ülkeyi böldüğü bir sistem var. Belki makul bir sistem olabilir ama bir hematoloğu oraya olanaksız gönderirseniz düz dâhiliye uzmanı gibi çalışacaktır. Kan kanserlerini, lenf kanserlerini tedavi edemeyecektir” şeklinde konuştu.

Merkezi planlana gerekli
Hematologların içerisinde bulundukları sıkıntıların aşılması yönünde yetkililerle görüşmeler yaparak çözüm önerilerini ilettiklerini söyleyen Prof. Dr. Özcan: “Sağlık Bakanı, YÖK başkanı hatta ÖSYM Başkanına bile gittim. ÖSYM Başkanı ‘bana niye geldiniz’ dedi. Biz herkese gidiyoruz size de geldik dedik. Bir üniversite rektörü için tıp fakültesi ile hukuk fakültesi aynıdır. Eşit davranmak zorundadır. Ülkenin avukat veya hematolog ihtiyacı üniversitenin rektörünün temel ilgi alanı değildir. Tıp fakültesinin dekanı için de cildiye ile hematoloji eşit öneme haizdir. O zaman bir merkezi ulusal planlama yapmak gerekir. Türkiye’nin son derece zor koşullarını biliyoruz biz hiçbir zaman bu ülke gerçeğinden sıyrılarak Nişantaşı’ndan veya Ankara’nın Çankaya’sından göründüğü gibi görmeye gayret etmiyoruz” dedi.

TTB ve Bakanlık çekişmesi nedeniyle kadrolar açılmadı
Kadro açılmaması nedeniyle uzun süredir isteklilerin hematoloji eğitimine başlayamadıklarını kaydeden Özcan, “Türk Tabibler Birliği ve Sağlık Bakanlığının çekişmesi nedeniyle 5 yıldır kadrolar açılamadı. İnsanlar hematoloji uzmanlık eğitimine başlayamadılar. Çok uzun süren eğitim, bunun ardından mecburi hizmet vs derken en nihayetinde bu insanların alacağı bin 400 YTL. Durum böyleyken bu sisteme kalifiye eleman sokabilir misiniz, sokamazsınız. İnsanlar gelmek istemiyorlar. 70 kadro açıldı bunun sadece 24’ünü doldurabildik. Bunlar 2011 de sisteme girecekler. 2011 yılına kadar 200 hematologdan ölenleri, emekli olanları sayarsak 2011 yılında sistemde sayı artmamış olacak” dedi.

Zorunlu hizmeti kaldırın, ekonomik destek sağlayın
Hekim adaylarının hematoloji alanına yönlenmeleri, yaşanan sıkıntıların ortadan kaldırılması ve hematolojinin gelişimi için çözüm önerilerini sık sık dile getirdiklerini belirten Muhit Özcan “ Sayın Bakana da aktardım çok basit bir iki şey var. Madem bu kadar keyifli bir alana gelmek istemiyorlar, hematolojiyi seçmiyorlar, onları özendirmek gerekir. İnsanlar mezun olduktan sonra Güney Kıbrıs Rum kesimine veya Yunanistan’a çalışmayacaklar. Yine Türkiye’de çalışacaklar, bu ülkeye hizmet edecekler. O zaman bunlardan zorunlu hizmeti kaldıralım, biraz daha ekonomik destek sağlayın” dedi.

En kötü tüzük, tüzük olmamasından iyidir
Tıpta Uzmanlık Tüzüğü’nün biran önce çıkarılması gerektiğini söyleyen Özcan, “En kötü tüzük, tüzüksüzlükten iyidir. Bir tüzük çıksın bundan iyidir. Türkiye’de kurumlar, Sağlık bakanlığı, TTB vs. her neyse, biz ve siz cümlesini kullandığı sürece bu iş çözülmez. Biz siz kavgası olmamalı. Çözümcü bir yaklaşım uygulanmıyor. İş birliği şart” diye konuştu.

Özcan sözlerini, “Sağlık Bakanı ve YÖK Başkanına şu öneriyi sundum: Lütfen merkezi planlama yapınız. Şöyle bir ayrım var; devlet hastanesi ve üniversite hastanesi. Şimdi üniversiteler başka bir devletin hastanesi, devlet hastaneleri Türkiye’nin hastanesi gibi oldu. Devlet hastaneleri çok desteklendi. Üniversite hastaneleri geride kaldı. Dedim ki, devlet üniversite ayrımı yapmayın. YÖK ile Sağlık Bakanlığı olarak kadro üretin. Örneğin Ankara Tıp Hematoloji aynı anda 10 kişiye eğitim verecek kapasitede, İstanbul Tıp Fakültesi de verebilir, hacettepe de verebilir. Demek ki biz aslında sisteme 50 kişi değil bir sene de tüm Türkiye’de olanaklarımızı kullanarak 150 kişiyi eğitebiliriz. Olanakların geniş olduğu yerde bu eğitimi yapalım dedik. Çözüm önerileri bunlardır. Bunlar yapılsın ben daha fazla da çalışmaya da hazırım. Bunları yapın biz gidelim başka üniversitelerde olanakları geliştirip orada hoca yetiştiren hocalar üretelim. Çözüm önerilerimizin arkasındayız. Her türlü ücretsiz katkı ve desteğe de hazırız” diyerek sonlandırdı.